jå̄rló̰ kītə́m ä́ńčuk majt

 

1. jå̄rló̰ kītəm ä́ńčuk jukä́tinət ålǻntēt, ko̰jǻntēt. ǟwä́n, puwä́n

kǟn ǻlēt, tīní-kårån īkəmiŋət. ä́ńčuk jukä́tin kītä́ntiu: « míńən » -

lǟnt - sojnǻ tusléjiktəŋ! tå̄́rəmən mətä́rəl ǟ́-li möwún. « kītəm

ǟ́ńčuk mǻltåk wus, sojnǻ mińä́s. šåu ǟ ilkä́ls, wåjǻntil: šerkəś wó̰nə

å̄nú-pöŋt. mǻltåkəm kǟtíń ústil, šerkə́śmi il-pǟtítəŋ wǟtä́lil. šerkəś

åmǻĺt́ål: » kītə́m äńčuk, nū ämä́nmi tǟr äl pätítən, ämä́nmi jǻl-wujin,

tä́itən ämä́nmi kōrəm kǻtəl, kōrə́m kǻtəl kåŋkǻ íl-ńōntēm, äm

nūn å̄lnə́-kujnə-kårəl möúləm. kītəm ä́ńčuk ju-tåtǻstil, kōrə́m kǻtəl

täítstil. ńiĺt kǻtələn šerkə́ś kun-kəškəts. « sånǻtåktålēm » - lǟnt -

« noŋkáil töulä́luŋ šilä́ntēm-əntä́m ǟk. » kītəm ä́ńčuk šerkəśmi kun-

tǟ́rtstil, šerkə́ś tå̄́rəm-pöŋ tōńśət töuləmləs. purú tǟrtkəts, kītəm ä́ńču-

kən åmǻĺt́ål: wṓntən ä́m-åšəm äm mǟ-út́əmən töulə́mliu. kītəm ä́ńčuk

šerkəś-åšən wṓntəs, töulə́mləst. šåu töúlst-əm čolǻ töúlst, jänú tōńśə́ŋ

ǟknə jóktəst. ti jänú ǟk-pöŋt šerkə́ś kulí ål, šåk åltə́n-kår. kul-kə̄r

ju-tōstǻ, årǻk ä́jist, tīní-äjní tīstä́.

2. kōrəm jåmp tok ålǻntēt, tok kojǻntēt. kītəm ä́ńčuk jú-mińə́ŋ

wojlǻtål. šärkəśən muś åltən såntåkə́l möwús, ti såntåkə́l ĺåk-sei

jú-mińä́nt. uk kǻtəl jänú tō-på̄kən jóktəs, jǻl-wōntəs. jǻl-wōntím woj-

lǻtål: « ti sǻntåk-kə̄rt ńokó̰r po̰ńím ål? sǻntåkmə pǟ́l-ponštil, kə̄ńś tuk

på̄́kət åltən-wōš sōs. ti wōš-kə̄rt sä́ptäl kǟn kǻlək, šåk kǻlək tuwími

kit́ä́ntilän tä́nək näjä́ru isä́p. kītəm ä́ńčuk kujä́lim ilkä́läl, wṓšmə

så̄ntåkə́-kə̄r jåwǻlo̰ŋ ǟ šilä́ntil. « ńokó̰r wǟ́rēm iń äm töu-jitəlí? » -

lǟnt. il ǟlú lōńčǻnt, tok kujä́läl. kårǻtål tō-kə̄r, ko̰m-pǟ́ləŋ jǟnt tū

tikəsí. « kītəm ä́ńčuk, ńokó̰r nöu kujä́llēn? » - kit́úlälil ko̰m-pǟ́ləŋ.

- « kunä́k äm ǟ kujä́lēm ?! ti åltən-wōš äm-kårəm, äm sǻntåkəmnǻl

sōs, purú-jåwǻló̰ŋ ǟ šilä́ntiləm. » - ko̰m-pǟ́ləŋ åmǻĺt́ål: « äm nūn

ti wōšən sǻntåkən-kə̄r purú jåwǻliləm, mä́jin kǟ́tən ämä́n, äm jú-kån-

síləm kåtnǻ: nuŋ kúlənt ńokó̰r ǟ kańčǻntēn, kōs kōt juni-pǟlt

äm-kårəm só̰wə. » - kītəm ä́ńčuk lǟnt: « wújin ńokó̰r kańčǻntēn! »

kǟtím ko̰m-pǟ́ləŋ kåtnǻ jú-kånšəltə́stil. ko̰m-pǟ́ləŋ lǟnt: « ju

puklä́təktən! » åltən wōš kålkǻnənåt šåk ju-puklä́təktst muś sǻntåk-

kə̄r. kītəm ä́ńčuk iń ju mińä́s. ju jis, jun puwí tīls. « ńokó̰r, äm lǟ

ätä́m å̄́səm!» - lǟnt - « uk ju puklä́təktni ĺēk-mǟs ä́mək pūm íl-

məstəm ko̰m-pǟ́ləŋən. » kǟls paul kuní-pǟlən, såntåkə́m pǟ́l-pōnšə́stil,

åltə́n-wōš kə̄ńś sōs, kǻlək ärəmlåkən kǟn, töu näjä́ru kit́ä́ntiu.

3. puwí kåtnǻ kǻńčtåktål. ílməś kǻnčuls, näjä́r-wōšt pəl ī́kəm

tåməŋ kǻtči. juwín kǟši pə̄k ī́kəm íl-məŋ. kōs kōtí íl-tåulǻs, puwí

íl-kančə́stil, kånǻ mäjím äńčiu. onkín åmǻĺt́ål: « mämä́, ĺåŋnǻ

mińni wuś it́mä́k rǻstən ämä́n, äm pǻsəm jokts, ko̰m-pǟ́ləŋən mińə́ŋ

kerä́k! » onkí ĺå̄ŋnǻ minní it́mä́k ponšló̰s, it́mä́k kōrú-kə̄r po̰ńǻstil,

puwín məstil. « tät́ä́, mämä́! kånå íl-pērtím äńčíum, tuwín míńēm

in. » - lǟnt pū. löús i mińä́s. šåu mińä́s-əm čolǻ mińä́s, muś kúlən

jokts. jú-tōs, muś kultä́ jukä́ wónə. « čiš, čiš, kot mińä́ntēn? » -

kit́úläl jukä́. - « äm tät́ä́mən íl-pə̄rtúsəm ko̰m-pǟ́ləŋən, tuwín

mińä́ntēm pälíu, ǟ kánčēm kot-məš ǻlēm tū-pältit. » jukä́ åmǻĺt́ål:

« nöu kunä́k ǻlēn tū-pältit?! ńər-čöu å̄́ləp å̄ls tū-pältit, töu šåk

íl-älə́sləstil. məm äm nūn sitä́-pili, kotáil ti sitä́-pili puwä́rim míńī,

nöu tūĺi míńən, sitä́-pili tō-på̄kt tōńśní å̄nú-på̄kən jókti, nöu -

čiš - ti å̄nú-šišən íl-tōjtkåtən, kōrə́m käptä́r touləmlim jitä́, soĺ

åšən wåŋkǻsåktēt, kōrəm wäitíŋ ǟwú só̰wēt, məšníän íl-kurútilån,

kit́ ǟw šo̰pǻn uk äńǻn po̰ńílån, kōrmət ǟw šo̰pö́m tǻrək po̰ńíl, tän

tōnǻ pöulä́ləŋ wáilēt, nöu kōrmə́t äw tǻrək po̰ńəm šo̰pö́ íl-tolmǻn-

tən! täk wǟ́rəsken, nūn lǟk só̰wə » .

4. miśkərək sitä́-pili soĺ-åšən jǻl-wakt́ə́stəl, sitä́-pili poúrməts,

töu tū́-po̰jit mińä́nt. šåu mińä́s-əm čolǻ mińä́s, jukä́ lö́um å̄nú-på̄kən

jóktəs. kōrəm käptä́r töuləmlin jistä́, wäitíŋ ǟwú sōstǻ, pöulä́ləŋ

wáilst. töu tǻrək po̰ńəm šó̰pmə íl-to̰lmǻntə́stil, kǟtít äńčíl. ǟ́wit́ kun-

kǟlst tōnǻl, kit́ ǟw šo̰pǻn mə́šəstän, kit́ käptä́ru wǟrä́səktst, ilkíĺ

töuləmləst. kōrmət ǟw šo̰pö́ kiškä́läl, kiškä́läl: noŋ ǟ kåntǻntil.

lōńčím kit́úläl: « kånǻ äm šópəm wujús? mətəm ä́ńčukən wujús-ket:

äm tät́ä́m só̰wə, jukä́n wujús-ket: äm mämä́m só̰wə, wə̄r mi-

čä́kən wujús-ket: äm jū-ǟum sōn, wə̄r miśkərkən wujús-ket: äm ko-

məm sōn! » miśkərək å̄nú-po̰jnǻl kun-kǟls, šo̰pö́m purú-məstil ǟ́wən.

sujä́ləktəŋ naukótst. « äm sujä́lälni miśkərkəm kotáil mińä́ntēn? » -

kit́úläl ǟw. « kom-pǟ́ləŋən pälíu mińä́ntēm » - lǟnt. « jūmən pə̄rtəm

kītəm pū pǟ́təm nöu å̄́sən? » - lǟnt ǟw. - « kə̄rt, äm å̄́səm. » - ǟw

åmǻĺt́ål: « tät́ä́mən jísken, ńokó̰r ešəl möwún, jä́jin äm kúləmən,

nuŋ-åmǻĺt́ən ämä́n! »

5. miśkərək ko̰m-pǟ́ləŋ kúlən jokts. ko̰m-pǟ́ləŋ åĺǻtåti-åšt

ko̰ji. ko̰m-pǟ́ləŋ kit́úläl: « šåuné píśən kajtútlēn! » - « kajtút-

lēm » - « núŋək jísən? » - « ä́mək jísəm. » - « wṓntən, täjméjin!

täjméjni juní-pǟlt ešə́l möúləm. »  miśkərək íl-täjméjəkts. ńokó̰r eš

mən ämä́n? » - kit́úläl. « wástən, tō-på̄kt wå̄r-tōmp tōńśi, míńən, ti

wå̄r-tōmpmə uk īt šåk nó̰ŋ-kåtən, nó̰ŋ-kåtəm wå̄́rən íl-jåwǻlən, uk

īt šåk mǟwú íl-kårtən, tīp rū́tən, nó̰ŋ-jänúməm tīp nó̰ŋ-urǻlən,

šåk íl-wåŋkən, uk īt íl-kårtən, kuláit́åtən ti wunnǻl ešəm kälä́ś

ämä́n pṓnšlən! » miśkərək sujälä́lni mičä́kin mińä́s, ńokó̰r juwí löús,

šåk nó̰ŋ-åmǻĺt́əstil. mičä́k åmǻĺt́ål: « nöu ko̰jó̰ŋ míńən, kuláit́-məš

äm šåk täštíləm. » miśkərək ko̰jó̰ŋ mińä́s. mičä́k kǟ́t-pǟlínäl tuĺǻtim

íl-lǟŋkəst, tuĺǻtim uk kǟ́t-pǟlínäl māt kǟ́t-pǟlín wǻkt́əstil: kə̄ńš

šåtərå pälí-kårǻni, šåtərå ko̰m-pǟ́ləŋ jåltkåtst. ńokó̰r nūn kərä́k

mäŋ näjä́r-nīwú? » - kit́úllēt. näjä́r-nīwä́n åmǻĺt́ål: « äm nenä́nmi

ti ešəl möúlänəm: tō-på̄kt tōńśní wå̄r-tōmptǻ kånkənnå wå̄r kǻtə,

kånkənnå jåwǻlə, kånkənnå mǟ kǻrtə, tåjí-kårt tīp rūtín,

tåjít jinǻlnål urǻlin, tají-kårǻnnå wun kårtín, tajínnå it́mä́k tat́ə́l-

tin, tåjínnå it́mä́k pōnšlín! » kultǻ miśkə́rək löúm ešəm kälä́ś ko̰m-

pǟ́ləŋən mə́stil. « tåmə́ŋ pälí äm ti kōr-məš ǟ änčúlsəm » - lǟnt

ko̰m-pǟ́ləŋ - ä́mək kersəmək ǟ́um ko̰mnǻ möúləm nūn » jänú toj

wǟ́rəst, årǻk ä́jist.

6. šåu å̄lst-əm čolǻ å̄lst, uk på̄st miśkərək jū-wojlǻts. nītín åmǻĺ-

tål: « sujä́lälni nīm, mińíu äm pǻo̰ləmən, tit́ äm čärmətä́lium. » -

nītí lǟnt: « kunä́k mińíu? am tät́ä́mən íl-kiĺäluskəu: mäŋ-po̰jut ńaul-

kótə, juní-pǟl joktúskəu, jú-tīwú. » miśkərəknet nītí käptä́ru wǟrkətst,

tåmə́ŋ ītú ilkíĺ töulə́mləst. kulä́itåtin jinǻlən kårǻtlēt: ko̰m-pǟ́ləŋ

tän-po̰jǻnt ńaulkótål. ko̰mət́ím tå̄rəm-kulú wǟrə́stil, tuk täjəičäku

wǟrä́səkts. ko̰m-pǟ́lən tå̄rə́m-kulən tōs, kit́úläl: « täjə́ičäk, nī́net

ko̰m mińní tit́ ǟ wǟčä́ntsən? » töu kōrəm šäm pə̄ĺúts, kǟtín wusti-

lä́ni, tå̄rə́m tə̄́-koškǻnt, tə̄́-koškǻnt: « ṓspot́i påmī́loj, ṓspot́i

påmī́loj! » ko̰m-pǟləŋ íl-å̄śtəs, súĺəkməs: « satǻ-kåmən míńən ǟmp-

pop! » - lǟnt. löús i purú jú-mińä́s. nī́net ko̰m ås käptä́ru töuləm-

ləst, ko̰m pǻo̰lən jóktəst. åltən-wōštǻ näjä́r-nī-kumú sōstǻ. ti šå̄təl

iń-pəl ålǻntēt, iń-pəl ko̰jǻntēt.